DEKRET
OKREŚLAJĄCY STATUS KSIĘDZA EMERYTA I RENCISTY
W ARCHIDIECEZJI LUBELSKIEJ

Lublin, dn. 17 kwietnia 2001 r.  -  N. 167/Gł/2001  -  Abp Józef Życiński

Ojciec święty Jan Paweł II, kierując swój "List do ludzi w podeszłym wieku" zapewnia kapłanów: "Pamiętam o was, drodzy bracia w kapłaństwie, którzy z powodu przekroczenia ustalonej granicy wieku zrzekliście się już bezpośredniej odpowiedzialności pasterskiej. Kościół nadal was potrzebuje. Wysoko ceni sobie przysługi, jakie nadal jesteście gotowi mu oddawać w różnych dziedzinach apostolatu, liczy na wasz wkład wytrwałej modlitwy, oczekuje waszych wyważonych rad i wzbogaca się dzięki ewangelicznemu świadectwu, jakie składacie każdego dnia" ("List", n. 13).

Kierując się zasadami sprawiedliwości i ewangeliczną miłością w stosunku do kapłanów naszej Archidiecezji, którzy są zaawansowani w latach lub ze względu na stan zdrowia nie mogą pełnić urzędów duszpasterskich, jak również koniecznością dostosowania przepisów prawa partykularnego w Archidiecezji do aktualnej sytuacji cywilno-prawnej i ekonomicznej, postanawiam, aby odtąd obowiązywały poniższe normy, określające status kapłana emeryta i rencisty w Archidiecezji Lubelskiej.

I. EMERYT

1. Emerytem w rozumieniu niniejszego dekretu jest kapłan, który przestał pełnić urząd kościelny w związku z osiągnięciem wyznaczonego wieku (kan. 184-186 KPK).

2. Osiągnięcie wieku emerytalnego w Archidiecezji Lubelskiej następuje wraz z ukończeniem 70 roku życia.

3. 1. Niezwłocznie po osiągnięciu wieku emerytalnego kapłan jest usilnie proszony o złożenie w formie pisemnej na ręce Arcybiskupa Lubelskiego rezygnacji z pełnionych urzędów.
3.2. Kapłan może w szczególnych okolicznościach prosić o przeniesienie w stan emerytalny przed ukończeniem wieku emerytalnego.
3.3. Arcybiskup Lubelski, po rozważeniu wszystkich okoliczności, decyduje o przyjęciu rezygnacji lub jej odłożeniu.
3.4. Uroczyste zakończenie pracy przez kapłana przechodzącego w stan emerytalny organizuje w dekanacie dziekan, w pozostałych przypadkach osoba wyznaczona przez Arcybiskupa Lubelskiego.
3.5. Emerytowi na danym urzędzie przysługuje honorowy tytuł "seniora".

4. Emerytura w rozumieniu niniejszego dekretu jest to dożywotnie comiesięczne świadczenie pieniężne wypłacane emerytowi z funduszu kościelnego, o którym w n. 8 niniejszego dekretu.

II. RENCISTA

5. Rencistą w rozumieniu niniejszego dekretu jest kapłan, który przed osiągnięciem wieku emerytalnego utracił zdolność do pełnienia urzędu kościelnego z racji złego stanu zdrowia.

6.1. Przeniesienie na rentę zdrowotną następuje zwykle na prośbę zainteresowanego kapłana, po złożeniu, jeśli to możliwe, pisemnej rezygnacji z pełnionego urzędu.
6.2. Arcybiskup Lubelski, po rozważeniu wszystkich okoliczności, decyduje o przyjęciu rezygnacji lub jej odłożeniu.

7. Rentę w rozumieniu niniejszego dekretu, stanowi okresowe świadczenie pieniężne wypłacane z funduszu kościelnego, o którym w n. 8 niniejszego dekretu.

III. KOŚCIELNY FUNDUSZ EMERYTALNY

8.1. Przez kościelny fundusz emerytalny uważa się istniejący w Archidiecezji Lubelskiej Fundusz Emerytalno-Zapomogowy "Unitas" przy Arcybiskupie Lubelskim, jak również inne fundusze będące pod zarządem Arcybiskupa Lubelskiego.
8.2. Statut Funduszu "Unitas" stanowi załącznik nr 1 do niniejszego dekretu.

IV. OBOWIĄZKI KAPŁANÓW W ZAKRESIE UBEZPIECZENIA

9.1. Każda parafia prowadzona przez duchownych diecezjalnych oraz każdy kapłan inkardynowany do Archidiecezji Lubelskiej, z wyjątkiem pobierających świadczenia oraz misjonarzy, mają obowiązek dokonywania comiesięcznych wpłat składek na Fundusz Emerytalno-Zapomogowy "Unitas" w wysokości ustalonej przez Arcybiskupa.
9.2. Zwolnienia z obowiązku płacenia składek może dokonać wyłącznie Arcybiskup Lubelski. Zwolnienia udziela się w formie pisemnej, po konsultacji ze skarbnikiem Funduszu "Unitas".
9.3. Sposób dokonywania wpłat określają odrębne przepisy.

10. Wszyscy kapłani diecezjalni winni sumiennie wypełniać zobowiązania wynikające z obowiązującego prawa polskiego w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego i ubezpieczenia społecznego, zwłaszcza przez terminowe wpłacanie należnych składek i gromadzenie dokumentacji dotyczącej przebiegu pracy.

11. Wszyscy kapłani winni skorzystać z najdogodniejszych form zabezpieczenia społecznego, wypracowując przez lata pracy świadczenia emerytalne i rentowe. Zwłaszcza zachęca się, aby czynili to poprzez uzyskiwanie wyższych stopni możliwych do osiągnięcia w dziedzinie katechizacji.

12. Świadczenia emerytalne i rentowe otrzymywane z funduszów niekościelnych (państwowe i prywatne fundusze emerytalne itp.) przez kapłanów pełniących urzędy kościelne nie podlegają rozliczeniom parafialnym.

V. ŚWIADCZENIA EMERYTALNE I RENTOWE

13.1. Emeryci i renciści mają szczególne prawo do opieki ze strony Arcybiskupa Lubelskiego, który chętnie korzysta z ich doświadczenia, spotykając się z nimi zwłaszcza z okazji świąt, osobistych jubileuszy oraz odwiedzając ich w czasie choroby w miejscu zamieszkania lub szpitalu.
13.2. Emeryci i renciści maja prawo do opieki ze strony ojca duchownego kapłanów, który winien stosownie do ich możliwości, zapewnić korzystanie z rekolekcji, dni skupienia i innych praktyk ascetycznych.
13.3. Wszyscy kapłani Archidiecezji winni troszczyć się o emerytów i rencistów, podtrzymując braterskie kontakty, zapraszając na uroczystości diecezjalne, parafialne i osobiste, jak również korzystając z ich doświadczenia i pomocy w posłudze duszpasterskiej.
13.4. Zachęca się kapłanów Archidiecezji, aby przekazywali emerytom i rencistom intencje mszalne.
13.5. Duszpasterze binujący i trynujący Mszę św. mogą przekazać za pisemnym potwierdzeniem, otrzymane z tej racji stypendia bezpośrednio księżom.

14. Przedstawiciel księży emerytów i rencistów, wybrany zgodnie z postanowieniami Statutu, jest członkiem Rady Kapłańskiej.

15.1. Emeryt i rencista mają prawo do otrzymywania z funduszu kościelnego emerytury lub renty w wysokości wynoszącej równowartość najniższego odpowiedniego świadczenia netto zagwarantowanego w ustawodawstwie polskim.
15.2. Ostateczną wysokość świadczenia, biorąc pod uwagę szczególną sytuację poszczególnych kapłanów, określa Arcybiskup Lubelski.
15.3. Prawo do świadczeń nie przysługuje kapłanom, którzy nie opłacali wymaganych składek.
15.4. Każdy kapłan znajdujący się w szczególnej sytuacji może również uzyskać z funduszu kościelnego jednorazową zapomogę, którą na wniosek zainteresowanego lub innych osób, przyznaje w formie pisemnej Arcybiskup Lubelski.
15.5. W przypadku nadzwyczajnej potrzeby Arcybiskup Lubelski może zarządzić dodatkową zbiórkę wśród kapłanów.

16. Emeryt i rencista mają prawo do nieodpłatnego otrzymywania pisma urzędowego "Wiadomości Archidiecezji Lubelskiej" oraz Kalendarza Liturgicznego.

17.1. Emeryt i rencista mają prawo do odpowiedniego mieszkania w budynku kościelnym należącym do Archidiecezji.
17.2. Mieszkanie w budynku kościelnym przydziela Arcybiskup w formie pisemnej.
17.3. W mieszkaniu kościelnym nie może mieszkać, bez wyraźnej pisemnej zgody Arcybiskupa, nikt poza emerytem lub rencistą.
17.4. Koszty użytkowania mieszkania (np. ogrzewanie, energia elektryczna, woda, gaz, telefon i inne) ponosi emeryt lub rencista. Są one uzgadniane z administratorem budynku.
17.5. Powyższą normę odpowiednio stosuje się do kosztów związanych z wyżywieniem.
17.6. Szczegóły funkcjonowania Domu Księży Emerytów określają Statut i Regulamin Domu, stanowiące załącznik nr 2 do niniejszego dekretu.
17.7. Emeryt i rencista mają prawo, za pisemną zgodą Arcybiskupa Lubelskiego, do zamieszkania w innym stosownym miejscu i po podaniu jego dokładnego adresu.

18.1. Emeryt lub rencista pozostający w parafii, w której pełnił urząd duszpasterski, jest szczególnie odpowiedzialny za harmonijną współpracę z nowymi duszpasterzami i nie może ingerować w zarząd parafią.
18.2. Posługi duszpasterskie w parafii emeryci i renciści wykonują w uzgodnieniu z aktualnym księdzem proboszczem.

19.1. Każdy emeryt i rencista winien wyznaczyć osobę, która w razie choroby lub śmierci, pokieruje jego sprawami osobistymi.
19.2. Zaleca się, aby tą osobą, zwłaszcza wykonawcą testamentu, był kapłan.
19.3. Nazwisko tej osoby ma być podane do wiadomości Kurii Metropolitalnej i umieszczone w teczce personalnej.

VI. POSTANOWIENIA KOŃCOWE

20. Czuwanie nad postanowieniami niniejszego dekretu powierza się zarządowi Funduszu Emerytalno-Zapomogowego "Unitas" przy Arcybiskupie Lubelskim.

21. Z dniem wejścia w życie tracą moc wszystkie dotychczas obowiązujące przepisy prawa partykularnego dotyczące kapłanów emerytów i rencistów, chyba, że niniejszy dekret wprost do nich odsyła.

22. Dekret niniejszy wchodzi z dniem 17 kwietnia 2001 r.


 +Józef Życiński
Arcybiskup Metropolita Lubelski
ks. Artur Miziński
Kanclerz Kurii Metropolitalnej