DEKRET
W SPRAWIE FORMACJI STAŁEJ
KAPŁANÓW ARCHIDIECEZJI LUBELSKIEJ

Lublin, 15 sierpnia 2013 r.  -  Nr 588/Gł/2013  -  Abp Stanisław Budzik

«Przypominam ci, abyś rozpalił na nowo charyzmat Boży, który jest w tobie. (...) Nie zaniedbuj w sobie charyzmatu, który został ci dany za sprawą proroctwa i przez nałożenie rąk kolegium prezbiterów. W tych rzeczach się ćwicz, cały im się oddaj, aby twój postęp widoczny był dla wszystkich. Uważaj na siebie i na naukę, trwaj w nich! To bowiem czyniąc i siebie samego zbawisz, i tych, którzy cię słuchają» (2 Tm 1, 6 oraz 1 Tm 4, 14-16).

Te słowa Apostoła Narodów, przypomniane przez bł. Jana Pawła II w posynodalnej Adhortacji Apostolskiej Pastores dabo vobis z 25 marca 1992 r. wzywają nas kapłanów do podjęcia wysiłku nieustannej formacji, która jest wyrazem naszego dążenia do świętości jako chrześcijan, a równocześnie przywołują prawdę o naszym nowym sposobie poświęcenia Bogu, którym jest sakrament święceń. Sakrament ten uczynił nas żywymi, osobowymi narzędziami Chrystusa, Wiecznego Kapłana (por. Pastores dabo vobis 20). Formacja stała jest więc naszym obowiązkiem, wynikającym z sakramentu chrztu i sakramentu święceń. Nikt nie jest w stanie zastąpić naszej woli w podjęciu się tej formacji, przez którą Bóg mocą Ducha Świętego przemienia nas na obraz swojego Syna.

Formacja stała jest szczególnym wyrazem i nakazem wierności, jakiej kapłan powinien dochować swej posłudze, gdyż dar Ducha Świętego udzielony wraz z sakramentem nie zwalnia od trudu, lecz ma pobudzić kapłana, aby w sposób wolny i odpowiedzialny z Duchem tym współpracował i w ten sposób odpowiedział na dar otrzymanego powołania. Formacja ta jest przejawem miłości do powołującego Zbawiciela i do Ludu Bożego, który został nam powierzony. W obecnej chwili jest ona szczególnie ważna, aby właściwie odczytać znaki czasu i odpowiedzieć na nowe potrzeby wiernych, ze względu na zachodzące przemiany społeczne i kulturowe, na jawiące się nowe szanse ewangelizacji, a jednocześnie nowe zagrożenia.

Integralność osoby ludzkiej i płynąca stąd konieczność całościowego ujęcia problemu nakazują, aby w równym stopniu zwrócić uwagę na wszystkie aspekty formacji. W szczególności kapłan, w codziennych spotkaniach z wiernymi, powinien kształtować w sobie ludzką wrażliwość, która pozwala mu rozumieć potrzeby ludzi, służyć im pomocą oraz dzielić ich nadzieje i oczekiwania. Dążenie do ludzkiej dojrzałości jest szczególnym wyrazem jedności z wiernymi oraz umacnianiem fundamentu, na którym Chrystus Pan postanowił zbudować w sercu kapłana prawdziwą świątynię Ducha Świętego. Wznoszenie tej duchowej świątyni to ustawiczny wzrost życia duchowego kapłanów, zwłaszcza modlitwy i medytacji towarzyszącej wszelkim apostolskim działaniom. Natomiast systematyczne studium pozwala kapłanowi zapoznać się osobiście z autentycznym bogactwem nauczania Kościoła, sumiennie pełnić posługę słowa, głosić je bez błędów i dwuznaczności, a przez to pełniej uczestniczyć w prorockiej misji Chrystusa i być włączonym w tajemnicę Kościoła – Nauczyciela prawdy.

Wszystko to kapłan powinien czynić z pasterskiej miłości, którą Chrystus – Dobry Pasterz – podzielił się z nim w sakramencie święceń. Ta miłość pasterska pobudzająca do stałego odnawiania Bożego charyzmatu pozwala kapłanowi przezwyciężyć pokusę sprowadzenia swej posługi do jałowego i czysto zewnętrznego aktywizmu, do bezdusznego świadczenia usług, nawet jeśli mają one charakter sakralny czy duchowy, do pracy zawodowej wykonywanej na zlecenie organizacji kościelnej. Tak pojęta i umotywowana formacja stała musi towarzyszyć wszystkim kapłanom, niezależnie od wieku, stażu kapłańskiego, stanowisk i godności oraz charakteru posługi.

Mając to wszystko na uwadze i wypełniając obowiązujące przepisy Kościoła powszechnego oraz naszego ustawodawstwa partykularnego, niniejszym dekretem przypominam i raz jeszcze ogłaszam, jako obowiązujące wszystkich członków Lubelskiego Prezbiterium, poniższe zasady stałej formacji duchowieństwa.

WSZYSCY KAPŁANI

W zakresie formacji duchowej i pastoralnej każdy kapłan ma obowiązek:
  1. Pogłębiać ducha modlitwy poprzez wierne sprawowanie sakramentów oraz Liturgii godzin.
  2. Uczestniczyć każdego roku w przynajmniej trzydniowych rekolekcjach zamkniętych; zachęca się też, aby organizować rekolekcje rocznikowe, zwłaszcza z okazji okrągłych rocznic święceń.
  3. Uczestniczyć w dekanalnych dniach skupienia organizowanych przez dziekanów i dekanalnych ojców duchownych.
  4. Uczestniczyć w dwóch spotkaniach formacyjnych, organizowanych corocznie w regionach duszpasterskich Archidiecezji, a także w Duszpasterskich Wykładach Akademickich organizowanych przez Katolicki Uniwersytet Lubelski i wydziały Kurii Metropolitalnej.
  5. Często korzystać z sakramentu pokuty.
  6. Troszczyć się o wzrost kapłańskiej wspólnoty poprzez organizowanie i uczestnictwo w spotkaniach koleżeńskich, zwłaszcza w rocznicę święceń, z okazji jubileuszów oraz imienin.
  7. Otaczać szacunkiem strój duchowny, którego noszenie jest okazją do dawania świadectwa wiary i formą ewangelizacji.
KAPŁANI DO SIÓDMEGO ROKU PO ŚWIĘCENIACH

Dla stałego podnoszenia poziomu duchowego, intelektualnego i pastoralnego kapłanów do siódmego roku kapłaństwa włącznie ustala się, co następuje:
  1. W ciągu pierwszego roku posługi kapłani pozostają w stałym kontakcie z opiekunem i ojcem duchownym z ostatniego roku formacji seminaryjnej. W przypadku, gdy opiekun lub ojciec duchowny przestali pełnić swe dotychczasowe funkcje w Seminarium, Wikariusz biskupi ds. formacji kapłańskiej za zgodą Rektora Seminarium wskazuje inne osoby z grona formatorów seminaryjnych, które będą odpowiedzialne za formację neoprezbiterów. Zadaniem opiekuna i ojca duchownego jest też kontakt z proboszczem neoprezbitera przez cały pierwszy rok posługi nowo wyświęconego kapłana. Oprócz kontaktu z wyżej wymienionymi formatorami neoprezbiterzy uczestniczą w spotkaniach studium formacji kapłańskiej wraz ze starszymi rocznikami.
  2. Księża uczestniczą w dwudniowych zjazdach studium formacji kapłańskiej, które odbywają się trzy razy w roku, najczęściej w piątek wieczorem i w sobotę do południa. Niekiedy mogą to być inne dni tygodnia, jeśli są one bardziej odpowiednie dla większości uczestników studium. Pierwszy dzień poświęcony jest formacji duchowej (dzień skupienia), a drugi formacji intelektualnej, która ma formę wykładu i zajęć warsztatowych. Uczestnictwo w zjazdach i zdanie egzaminu końcowego studium, który odbywa się na zakończenie siódmego roku formacji, jest jednym z warunków powierzenia w przyszłości przez biskupa diecezjalnego funkcji proboszcza.
  3. Z udziału w warsztatowej i wykładowej części studium zwolnieni są ci kapłani, którzy uczestniczą w dziennych lub zaocznych studiach doktoranckich. Nie zwalnia ich to jednak z udziału w dniach skupienia, związanych ze studium formacji kapłańskiej. Z egzaminu końcowego studium formacji stałej zwolnieni są kapłani posiadający co najmniej stopień naukowy licencjata nauk kościelnych.
  4. Przed rozpoczęciem każdego roku akademickiego ogłaszany będzie szczegółowy program studium formacji stałej.
  5. Nad organizacją i przebiegiem formacji czuwa Wikariusz biskupi ds. stałej formacji kapłanów.
Powyższe zasady obowiązują od 1 września 2013 r.

Przypominając obowiązki zawarte w dokumentach Stolicy Apostolskiej i statutach naszego Synodu Diecezjalnego, życzę wszystkim kapłanom, służącym swoją pracą, modlitwą i cierpieniem Ludowi Bożemu w Archidiecezji Lubelskiej, wzrostu w łasce i mądrości u Boga i u ludzi oraz polecam ich wstawiennictwu Matki Kapłanów.

Na radość i trud stałej troski o formację kapłańską z serca błogosławię.


 + Stanisław Budzik
Arcybiskup Metropolita Lubelski
ks. Wojciech Pęcherzewski
Kanclerz